پوشش لوله
۱-۱-۱- پوشش قیر پایه نفتی (بیتومن انامل):
پوشش قیر پایه نفتی (بیتومن انامل)، که مطابق با استانداردهای (–IGS-C-TP-030–AWWA C203 BS 4147 – EN10300 – IGS-TP-011) در گرید: A, B و C بر روی لولههای فولادی خطوط انتقال اعمال میگردد. این سیستم پوششی شامل: پرایمر مصنوعی، بیتومن انامل ، نوار زیرین ، و نوار رویی میباشد. میانگین ضخامت نهایی پوشش پس از تکمیل بین ۶-۴ میلیمتر است و حداقل ضخامت پوشش نیز بر روی درزجوش و یا جوش مارپیچی ممکن است تا 3 میلیمتر باشد. لازم به ذکر است حداکثر دمای اعمال پوشش برای قیرهای گریدA وB برابر ۲۵۰ درجه سانتیگراد و برای قیر گرید C تا ۲۶۰ درجه سانتیگراد میباشد که به صورت تک لایه یا دولایه اعمال میگردد.
مهمترین ویژگیهای پوشش لوله بیتومن عبارتند از:
- مقاومت بالا در برابر نفوذ آب، اکسیژن, اسیدها، بازها و نمکها
- چسبندگی مناسب به لولههای فولادی
- روش اعمال راحت روی بدنه لولههای فولادی
- قیمت مناسب
- مقاوم بالا در برابر عوامل خورنده بیولوژیکی
- تعمیرات آسان در نقاط آسیب دیده
۱-۱-۲- پوشش بیتوسیل-پوشش لوله بیتوسیل تقویت شده:
سیستم پوشش بیتوسیل از جمله موثرترین سیستمهای محافظ خوردگی سطح خارجی لوله است. این پوشش بر پایه قیر اصلاح شده پلیمری میباشد. که مطابق با استانداردهای (IGS-M-TP-016-EN10300) بر روی لولههای فولادی خطوط انتقال اعمال میگردد. بیتوسیل حاصل اصلاح پلیمری بیتومن طی یک فرآیند کاملا دقیق است، پوشش بیتوسیل اصالت خواص ضدخوردگی قیر به عنوان موثرترین پوشش طبیعی را حفظ کرده و با داشتن ترکیبی از الاستومرهای ترموپلاست به خوبی نیازمندیهای یک پوشش مدرن امروزی را نیز فراهم آورده است. پوشش بیتوسیل بصورت گرم بر روی لوله با ضخامت حداقل ۴ میلیمتر اجرا میشود. سیستم پوشش بیتوسیل شامل سه جزء اصلی پرایمر بیتوسیل که با هدف افزایش چسبندگی پوشش، قبل از اعمال پوشش اصلی اعمال میگردد. قیر اصلاح شده پلیمری که در دمای ˚C۱۹۰ تا ˚C۲۲۰ درجه سانتی گراد روی سطح لوله اعمال میگردد و نوار رویی اصلاح شده که ماهیتی بسیار محکم و در عین حال انعطافپذیر دارد.
این نوار از جنس کامپوزیت فایبرگلاس و پلیاستر بوده و دارای منافذی است که سبب ممزوج گشتن کامل نوار و انامل گردیده و در نهایت مقاومت مکانیکی پوشش تقویت میگردد. جهت عایق سرجوشهای خط لوله از نوارهای ممبرین که هم جنس با پوشش لوله بوده استفاده میشود.
مزایای پوشش بیتوسیل:
• یکنواختی در سرتاسر پوشش در خط لوله اعم از سرجوشها و بدنه لوله
• چسبندگی بالا به سطح فلز
• مقاومت در برابر ضربه در دماهای پایین
• مقاومت برای خمش و انعطافپذیری در دماهای پایین
• گسیختگی کاتدی بسیار کم
• مقاومت عالی در برابر تنش های خاک Soil Stress
• مقاومت در برابر ترک خوردگی
• جذب آب کم در قیاس با سایر اناملها
• مقاومت الکتریکی بالا (Rs > 108)
۱-۱-۳- پوشش پلیاتیلن سهلایه:
این پوشش پلیاتیلن از 3 لایه زیر تشکیل شده است:
لایه اول: پوشش اپوکسی اتصال ذوبی (FBE)
لایه دوم: چسب (با پایه پلیاتیلن)
لایه سوم: لایه فوقانی پلیاتیلنPE است.
پوشش پلیاتیلن سهلایه از خواص مکانیکی مطلوبی با قطرهای پایین و یا بالا در دماهای مختلف (تا ۸۰+ درجه سانتیگراد) برخوردار است. که مطابق با استانداردهای
• IGS-E-TP-010-1
• IGS-E-TP-010-2
• IGS-C-TP-010-Amnd2
• DIN 30670
• IPS-G-TP-335
اجرا می گردند.
ویژگیهای پوشش سهلایه پلیاتیلن:
- جذب آب کم
- مقاومت بالا در برابر جریان الکتریکی
- نیاز کم به جریان حفاظت کاتدی
- انعطافپذیری بالا (مقاوم در برابر ضربه و نفوذ)
- مقاوم در برابر درجه حرارتهای بسیار بالا
۱-۲-اجرای پوشش داخلی:
۱-۲-۱-پوشش اپوکسی مایع:
۱- پوشش FBE اپوکسی پودری ذوبی تک لایه:
پوششهای پودری FBE از جدیدترین سیستمهای پوشش لوله مطابق با استانداردهای
• NACE RP 0349
• NACE RP 0402
• CAS Z 245.2
• ISO 21809-2
• IGS-M-TP-026
است که در برابر حرارت بالا مقاوم و همچنین مناسب برای عملیات خطوط لوله در خشکی با دمای بالا و یا زیر یا روی زمین میباشد. محدوده دمای عملیات این نوع پوشش از ۷۰ تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد بوده که به صورت تک لایه با ضخامت بین ۳۰۰-۵۰۰ میکرون بر روی لولههای با قطرهای مختلف اجرا شده و با شرایط اقلیمی متفاوت میهن عزیزمان ایران سازگار است.
مهمترین ویژگی های این نوع پوشش:
• مقاومت بالا نسبت به اسیدها و مواد قلیایی
• عایق الکتریکی مناسب (سازگاری با فرآیند حفاظت کاتدی)
• مقاوم نسبت به حرارت بالا
• مقاوم در برابر تنشهای خاک
• چسبندگی بالا به لولههای فولادی
• مقاوم در برابر ضربه
۲- پوشش FBE اپوکسی پودری ذوبی دو لایه (DL-FBE):
در این روش لایه اول مطابق با روش تکلایه به منظور حفاظت در برابر خوردگی با ضخامت ۳۰۰-۵۰۰ میکرون اجرا شده و سپس لایه دوم با ضخامت ۳۰۰-۵۰۰ میکرون (مجموعا ۶۰۰-۱۰۰۰ میکرون) جهت حفاظتهای مکانیکی، فیزیکی و شیمیایی اعمال میگردد.
این پوشش از لحاظ ضدخوردگی و خواص مکانیکی در مرتبه بالاتر قرار داشته و همچنین دارای چسبندگی بالا و سازگار با فرآیند حفاظت کاتدی میباشد.
۳- پوشش داخلی FBE برای لولههای حفاری:
این پوشش به طور ویژه برای حفاظت سطح داخلی لولههای حفاری چاه های نفت و گاز طراحی شده است. ماهیت ضد سایشی منحصر به فرد این پوشش بهگونهای است که سطح داخلی لولههای حفاری را در محیط بسیار گرم و خورنده چاه در مقابل گل حفاری و سایر ترکیبات خورنده و ساینده محافظت مینماید.
۴- پوشش داخلی FBE برای خطوط انتقال سیال ترش:
این پوشش داخلی به طور ویژه جهت محافظت خطوط لوله انتقال سیال ترش که حاوی CO2، H2S و سایرترکیبات خورنده میباشند طراحی شده است. فقط تعداد معدودی از پوششهای داخلی FBE ، توان محافظت سطح داخلی خطوط لوله و اتصالات فولادی را در محیط بسیار خورنده گاز و نفت خام ترش دارند. پوششهای داخلی FBE ، تنها راهحل ممکن با سابقه روشن و قابل اتکاء در محیطهای ترش هستند.
۵- پوشش داخلی FBE برای خطوط انتقال نفت خام:
این پوشش بطور ویژه برای استفاده در سطح داخلی خطوط انتقال نفت خام طراحی شده است که نه تنها از طریق حفاظت سطح داخلی در مقابل خوردگی عمر مفید خطوط انتقال نفت خام را افزایش میدهد, بلکه به دلیل سطح صیقلی خود باعث کاهش اصطکاک و در نتیجه بهبود جریان نفت در طول خط لوله میگردد.
۶- پوشش داخلی FBE برای Tubings:
این پوشش بطور ویژه برای حفاظت سطح داخلی لولههای فولادی (لولههای تولید) و لولههای جداری تولید در چاههای نفت و گاز طراحی شده است. این پوشش نه تنها سطح داخلی را در مقابل خوردگی محافظت مینماید بلکه جریان سیال هیدروکربنی را نیز از طریق کاهش نیروی اصطکاک به دلیل سطح صیقلی خود بهبود میبخشد.
۷- پوشش داخلی FBE محافظ خوردگی و بهبوددهنده جریان سیال:
پوشش داخلی بهبوددهنده جریان و محافظ خوردگی، بر پایه پودر اپوکسی جهت حفاظت سطح داخلی خطوط لوله حامل سیالات هیدروکربنی عمومی طراحی شده است. این پوشش با هزینهای مناسب، ضمن بهبود جریان سیال، طول عمر خط لوله را از طریق حفاظت سطح داخلی در مقابل خوردگی افزایش میدهد.
۸- پوشش داخلی FBE برای خطوط لوله حامل آب دریا و آب شور:
این پوشش به طور خاص جهت استفاده در خطوط لوله حامل آب دریا و آب شور طراحی گردیده است, زیرا طبیعت آن، محیط خورندهای را به وجود میآورد و محافظت سطح داخلی خطوط لوله نیازمند چنین پوشش داخلی ویژهای با توان ضد خوردگی فوق العاده است.
۹-پوشش داخلی FBE برای خطوط لوله حامل پساب:
این پوشش بطور ویژه برای خطوط لوله حامل پساب و فاضلاب طراحی گردیده است. خطوط لوله فاضلاب بدلیل امکان بالقوه وجود H2S و CO2، به پوششی مقاوم و قابل اطمینان برای محافظت سطح داخلی نیازمند هستند؛ این پوشش به نحو مطلوبی برای تامین این منظور در نظر گرفته شده است.
۱۰- پوشش FBE داخلی برای خطوط لوله انتقال آب آشامیدنی:
این پوشش به طور ایدهآل الزامات و نیازمندیهای بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی خطوط انتقال آب آشامیدنی را تأمین مینماید. از ویژگیهای این پوشش، فرموالسیون خاص آن است که یک لایه شبکهای درهم تنیدهی مستحکم را ما بین سطح داخلی لوله و آب آشامیدنی در سراسر خط لوله ایجاد نموده و جریان پذیری آب را بهبود میبخشد. این پوشش به دلیل ساختار شیمیایی و فناوری اجرای آن فاقد هرگونه آلایندگی بالقوه مانند حلالها و یا مواد پخته نشده که سلامت آب آشامیدنی را تهدید میکنند میباشد.
۱۱- پوشش داخلی اپوکسی مایع بهبود دهنده جریان سیال:
پوشش داخلی اپوکسی مایع در زمزه پوششهای نازک دو جزیی طبقه بندی میشود که به کمک افشانه اجرا میگردد. این پوششها به طور تخصصی جهت بهبود جریان سیال در طول خطوط لوله طراحی شدهاند.
۱۲- پوشش داخلی اپوکسی مایع ضد الکتریسته ساکن:
این پوشش به دلیل ممانعت از ایجاد الکتریسیته ساکن، مناسبترین گزینه به عنوان پوشش داخلی خطوط لوله و اتصالات بکار رفته برای انتقال سوخت هواپیما، ترکیبات آروماتیک آتشگیر و یا هر ماده قابل اشتعال دیگر میباشد. این پوشش ضمن پیشگیری از ایجاد الکتریسته ساکن، در برابر خوردگی و رشد میکروارگانیسمها نیز مقاوم بوده و ایمنی خط لوله را تضمین مینماید.
۱۳- پوشش داخلی اپوکسی مایع جهت انتقال آب آشامیدنی:
پوششهای اپوکسی مایع، در گروه پوششهای داخلی دو جزیی طبقهبندی شدهاند که به صورت افشانه بر روی سطح داخلی خطوط لوله آب آشامیدنی اجرا میشوند. فرآوری این پوششها به صورت کارگاهی بر روی طیف وسیعی از اقطار لوله امکان پذیر است.
۲-۱- اجرای پوشش خارجی:
۲-۱-۱-فرآیند و اجرای پوشش قیر پایه نفتی (بیتومن انامل):
۱- تمیزکاری:
قبل از تمیزکاری سطح فلز (لوله) با روش ساچمهزنی مواد آلاینده از روی سطح لوله، بطور کامل با استفاده از حلالهای مناسب (از قبیل ماده گزیلین یا تریکلر و اتان) شستشو و سپس سطح لوله به کمک کورهی پیشگرم، کاملا خشک میشود.
۲- پرایمر مصنوعی (Synthetic Primer):
پرایمر مصنوعی همخوان با انامل مصرفی، مطابق با استانداردهای
• BS4147
• EN 10300
• ISO 5256
• IPS₋M₋TP₋275
• AWWA C203
عرضه میگردد. پرایمر مصنوعی محلولی یکنواخت جهت افزایش چسبندگی در پوششهای محافظتی است. این پرایمر بعد از خشک شدن یک پیوند قوی بین فلز و انامل ایجاد مینماید.
قبل از اعمال پرایمر مصنوعی روی لوله، سطح آن بایستی تمیز گردد. مناسبترین روش برای تمیز کردن سطح لوله، شاتبلاست میباشد. زمانی که سطح لوله کاملا تمیز شده و بلاست گردید پرایمر را به میزان مشخص شده با اسپری، برس یا هر وسیله توصیه شدهی دیگری میتوان روی لوله اعمال کرد. پرایمر در دمای ۲۵ درجه با تهویه نرمال و مناسب در مدت زمان ۵ تا ۱۵ دقیقه خشک میگردد.
۳- پوشش لوله پرایمر شده:
با توجه به شرایط آب و هوائی منطقه و در صورت نیاز با تشخیص بازرسی و نظارت ابتدا باید لولههای پرایمر شده را در حد مطلوب و لازم گرم نمود. انجام عملیات حرارتدهی و انتخاب روش مناسب باید به نحوی صورت پذیرد تا توزیع گرما در سطح لوله یکنواخت بوده و درجه حرارت سطح لوله از 60 درجه سانتیگراد تجاوز ننماید. در صورتی که گرم کردن لوله امکانپذیر نباشد، تا فراهم شدن شرایط مناسب و مطلوب به تشخیص دستگاه نظارت پوشش نباید انجام پذیرد. پس از اینکه لوله گرم شد و به دمای لازم رسید، کار پوشش لوله شروع میشود.
۴- قیر پایه نفتی(Bitumen Enamel):
بیتومن انامل قیر اکسید شده پایه نفتی است که بعنوان پوشش ضدخوردگی لولههای فولادی انتقال آب، نفت و گاز به کار میرود. سیستمهای پوشش قیر پایه نفتی در گرید های A، B و C می تواند در تمامی مناطق آب و هوایی و نیز در دامنه دمایی ۱۰ تا ۷۰ درجه سانتیگراد استفاده شوند. قیر طی فرآیندهای اکسیداسیون در راکتورهایی به تولید بیتومن انامل مطابق با استاندادرهای
• IGS-C-TP₋030
• BS 4147
• EN 10300
• IGS-TP₋011
در اشکال و وزنهای مختلف بنا به درخواست مشتری تولید و ارائه میگردد.
انامل جامد بایستی به قطعات کوچک درآمده و سپس به دیگهای مربوط به ذوب منتقل گردد. این دیگها توسط همزن، انامل گرم شده را مخلوط و از تهنشین شدن قیر جلوگیری مینماید. هیچ اناملی نباید برای مدتی بیشتر از حد توصیه شده در داخل دیگ نگاه داشته شود یا از دمای کاربردی توصیه شده توسط تولیدکننده بیشتر حرارت ببیند. داخل دیگ قبل از شروع عملیات حرارتدهی بایستی کاملا تمیز گشته و انامل اضافی باقی مانده در ته دیگ در پایان هر حرارتدهی نباید با نسبتی بیش از ۱۰% با انامل تازه مخلوط گردد. حداکثر دمای کاربردی برای انامل ۲۴۰ درجه سانتیگراد در مدت زمان ۶ ساعت میباشد و درجه حرارت ۲۲۰ تا ۲۴۰ درجه سانتیگراد دمای نرمال و مناسبی جهت ذوب کردن آن میباشد(اگر انامل بیش از حد حرارت داده شود باید جایگزین گردد). در ضمن بایستی مراقب بود که لولههای پرایمر خورده، در تمامی مدت حرارتدهی انامل و کاربرد آن از رطوبت و گرد و خاک و چربی محافظت گردند.
۵- نوار زیرین (Inner Wrap):
نوار زیرین عبارت است از یک لایه نمدی پشم شیشه یکنواخت، نازک و انعطافپذیر که معمولا با الیاف طویل پشم شیشه در بستری به فرم لایه منفذدار که بوسیله ماده چسبنده مناسب بهم وصل میگردند، تولید میشود. این ماده چسبنده باید سازگار با مواد قیری باشد و در تولید آن معمولا از فنل فرمآلدئید یا اوره فرم آلدئید استفاده میگردد. لایه پشم شیشه در دو نوع تقویت شده و تقویت نشده تولید میشود و لایه تقویت شده دارای نخهای طولی جهت تقویت کشش طولی است. نوار پشم شیشه علاوه بر این باید دارای سطحی صاف، هموار، بدون عیب و نقص قابل رویت باشد. این نوار در رولهایی به طول ۱۲۲ تا ۲۴۴ متری و عرض ۴، ۶، ۹، ۱۲ و ۱۸ اینچ عرضه میگردد.
۶- نوار بیرونی اشباع شده (Outer Wrap):
نوار پوشش خارجی مطابق با استانداردهای
• IPS-M-TP-306
• AWWWA C203
• EN 10300
در سایزهای مختلف عرضه میگردد. نوار بیرونی شامل یک لایه از الیاف پشم شیشه نبافته است که بطور یکنواخت با مواد قیری آغشته شده است. این نوار بایستی دارای سطح صاف و یکنواخت باشد. برای جلوگیری از چسبیدن لایههای نوار به یکدیگر از پودر نرم معدنی مناسب استفاده میشود.
این محصول در رولهایی بطول ۱۲۲ تا ۲۴۴ متری و عرض ۴، ۶، ۹، ۱۲ و ۱۸ اینچ تولید میگردد.
۷-همپوشانی مورد نیاز لبههای نوار:
نوار داخلی و خارجی باید از عرض مناسب و تقریبا یکنواختی جهت پیچش مارپیچی نوارها بدور لوله برخوردار باشند. همپوشانی نوارها نباید از ۱۲ میلیمتر کمتر و از ۵۰ میلیمتر بیشتر شود. نوار داخلی و خارجی باید با نمای خوب و بدون چین و چروک اجرا شوند.
۸- سرد کردن و حمل و نقل لولهها بعد از پوشش:
بمنظور جلوگیری از تغییر شکل پوشش، نباید لولههای پوشش شده را تا قبل از اینکه به میزان کافی سرد شده یا پوشش قیری آنها سفت شده باشند بر روی خطوط انتقال خط پوشش نگه داشته و یا چرخاند. برای سرعت بخشیدن به سرد شدن پوشش میبایست پوشش لوله را با جریان آب سرد و تمیز خنک کرد. پاشیدن آب سرد بر روی لوله باید بلافاصله پس از انجام نوارپیچی خارجی صورت گیرد.
۹- Cut Back:
به منظور ایجاد امکان عملیات جوشکاری در خط لوله، میبایست دو سر لوله فاقد هرگونه پوششی باشد, بدین منظور دو انتهای لوله میبایست از هرگونه عایق انجام شده پاکسازی گردد.
۱۰- اجرای مرحله سفیدکاری و سفیدشویی:
سطوح خارجی کلیه لولهها و اتصالات، بلافاصله پس از بازرسی نهایی، توسط پوشش سفیدی که در مقابل آب و نور خورشید مقاوم است، سفیدشویی میگردند، بدین منظور میتوان از رنگ لاتکس به صورت امولوسیون در آب استفاده کرد یا به صورت جایگزینی از محلول آب نمک، آهک زنده و روغن برزک (روغن کتان صنعتی) استفاده نمود.
۱۱- جابجایی و حمل ونقل لولههای پوششدار:
جهت اجتناب از صدمات احتمالی به لولههای پوششدار، همواره باید در هنگام جابجایی آنها از تسمههای عریض و تختههای عریض زیر لولهها و مجهز به لائیهایی که طراحی آنها با توجه به همین مهم انجام شده استفاده نمود در این زمینه باید مانع تماس کابل لخت، زنجیر، قلاب، میله فلزی و غیره با سطوح پوششدار لوله شد.
۲-۱-۲-فرآیند و اجرای پوشش بیتوسیل- پوشش لوله بیتوسیل تقویت شده:
۱- تمیزکاری:
قبل از تمیزکاری سطح فلز (لوله) با روش ساچمهزنی مواد آلاینده از روی سطح لوله، بطور کامل با استفاده از حلالهای مناسب (از قبیل ماده گزیلین یا تری کلر و اتان) شستشو و سپس سطح لوله به کمک کورهء پیش گرم، کاملا خشک میشود.
۲- پرایمر (Primer):
مشابه با پرایمر بیتومن میباشد با این تفاوت که فرمولاسیون آن به صورتی است که با بیتوسیل انامل کاملا سازگار باشد. در واقع بیتوسیل یک سیستم پیشرفته و در عین حال اقتصادی پوشش لوله بر پایه بیتومن اصلاح شده پلیمری است. روش اعمال آن مشابه با پرایمر بیتومن میباشد.
۳- پوشش لوله پرایمر شده:
با توجه به شرایط آب و هوائی منطقه و در صورت نیاز یا تشخیص بازرسی و نظارت ابتدا باید لولههای پرایمر شده را در حد مطلوب و لازم گرم نمود. انجام عملیات حرارتدهی و انتخاب روش مناسب باید به نحوی صورت پذیرد تا توزیع گرما در سطح لوله یکنواخت بوده و درجه حرارت سطح لوله از ۶۰ درجه سانتیگراد تجاوز ننماید. در صورتی که گرم کردن لوله امکانپذیر نباشد، تا فراهم شدن شرایط مناسب و مطلوب به تشخیص دستگاه نظارت عملیات پوشش نباید انجام پذیرد. پس از اینکه لوله گرم شد و به دمای لازم رسید، کار پوشش لوله شروع میشود.
۴- بیتوسیل انامل (Bituseal Enamel):
بیتوسیل انامل یک بیتومن انامل اصلاح شده مواد پلیمری با راندمان بالاست (در واقع قیر اصلاح شده با مواد پلیمری تقویت شده میباشد). نحوه اعمال آن کاملا مشابه با حالت بیتومن انامل میباشد.
۵- نوار بیرونی اشباع شده (Outer Wrap):
مشابه با قیری با این تفاوت که آغشته به مواد همخوان با بیتوسیل میباشد ( یعنی با بیتوسیل آغشته شده است).
۶- همپوشانی مورد نیاز لبههای نوار:
نوار داخلی و خارجی باید از عرض مناسب و تقریبا یکنواختی جهت پیچش مارپیچی نوارها بدور لوله برخوردار باشند. همپوشانی نوارها نباید از ۱۲ میلیمتر کمتر و از ۵۰ میلیمتر بیشتر شود. نوار داخلی و خارجی باید با نمای خوب و بدون چین و چروک اجرا شوند.
۷- سرد کردن و حمل و نقل لولهها بعد از اندودکاری:
بمنظور جلوگیری از تغییر شکل پوشش، نباید لولههای پوشش شده را تا قبل از اینکه به میزان کافی سرد شده یا پوشش قیری آنها سفت شده باشند بر روی خطوط انتقال خط پوشش نگه داشته و یا چرخاند. برای سرعت بخشیدن به سرد شدن پوشش میبایست پوشش لوله را با جریان آب سرد و تمیز خنک کرد. پاشیدن آب سرد بر روی لوله باید بلافاصله پس از انجام نوارپیچی خارجی صورت گیرد.
۸- Cut Back:
به منظور ایجاد امکان عملیات جوشکاری در خط لوله، میبایست دو سر لوله فاقد هرگونه پوششی باشد بدین منظور دو انتهای لوله از هر گونه عایق انجام شده پاکسازی میگردد.
۹- اجرای مرحله سفیدکاری و سفیدشویی:
سطوح خارجی کلیه لولهها و اتصالات، بلافاصله پس از بازرسی نهایی، توسط پوشش سفیدی که در مقابل آب و نور خورشید مقاوم است، سفیدشویی می گردند، بدین منظور می توان از رنگ لاتکس به صورت امولوسیون در آب استفاده کرد یا به صورت جایگزینی از محلول آب نمک، آهک زنده و روغن برزک (روغن کتان صنعتی) استفاده نمود.
۱۰- جابجایی و حمل ونقل لولههای پوشش دار:
جهت اجتناب از صدمات احتمالی به لولههای پوشش دار، همواره باید در هنگام جابجایی آنها از تسمههای عریض و تختههای عریض و مجهز به لائیهایی که طراحی آنها با توجه به همین مهم انجام شده، زیر لولهها استفاده نمود در این زمینه باید مانع تماس کابل لخت، زنجیر، قلاب، میله فلزی و غیره با سطح پوششدار لوله شد.
۲-۱-۳-فرآیند و اجرای پوشش پلیاتیلن سه لایه (3L PE):
۱-کنترل های مقدماتی در پوشش پلیاتیلن سهلایه
قبل از شروع زنگزدایی لازم است موارد زیر کنترل و بررسی گردد:
لوله فاقد فرورفتگی و باقی مانده زنگ باشد
سطح لوله عاری از هرگونه آلودگی و چربی باشد.
رطوبت کمتر از ۸۵ درصد باشد.
دمای لوله قبل از زنگ زدایی ۳ درجه بالای نقطه شبنم باشد.
۲-شات بلاست
در این مرحله ابتدا لوله با حرارت پیش گرم شده و سپس وارد دستگاه شات بلاست میگردد تا با استفاده از ساچمه و گریت, سطحی از لوله که در معرض زنگزدگی بوده برداشته شود و لذا لوله خروجی میبایست کاملا عاری از زنگ باشد.
۳-عایقکاری توسط پوشش پلیاتیلن سه لایه
سطح لوله قبل از عایقکاری میبایست در محدوده ۴۵ تا ۶۰ درجه سانتیگراد حرارت دیده و سپس با پاشیدن محلول اسید فسفریک بر روی سطح لوله اسیدشویی گردد به گونهای که PH سطح لوله پس از اسپری کردن اسید حداکثر یک باشد.
در ادامه لوله از یک کویل حرارتی عبور داده میشود تا دمای سطح لوله به اندازهای که سازنده مواد مشخص نموده است برسد. سپس لوله حرارت دیده جهت اعمال سه لایه عایق ابتدا وارد محفظه بستهای میشود که در آن پودر اپوکسی بر روی سطح لوله اسپری میگردد. ضخامت این لایه میبایست بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میکرومتر باشد. بلافاصله پس از آن لایه های دوم و سوم شامل چسب و پلیاتیلن که هرکدام جداگانه ذوب گردیدهاند بر روی لوله اکسترود گردیده و روی هم قرار میگیرند. ضخامت چسب میبایست بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ میکرومتر باشد. بلافاصله پس از اعمال هر 3 لایه, لوله در زیر دوش آب قرار میگیرد و در انتهای این مراحل تمامی لولهها با دستگاه هالیدی مورد آزمایش قرار میگیرند. پس از اتمام مراحل عایق کاری ۱۰ سانتی متر از عایق دو سر لوله برداشته میشود.
۳- استاندارد ها و مشخصات فنی مربوطه:
۳-۱- اجرای پوشش خارجی:
۳-۱-۱- پوشش قیر پایه نفتی (بیتومن انامل)
۱-پرایمر:
پرایمر مصنوعی همخوان با انامل مصرفی، مطابق با استانداردهای
• BS4147
• EN 10300
• ISO 5256
• IPS₋M₋TP₋275
• AWWA C203
عرضه میگردد.
۲-قیر پایه نفتی گرید B:
بیتومن انامل مطابق با استاندادرهای
• IGS-C-TP₋030
• BS 4147
• EN 10300
• IGS-TP₋011
عرضه میگردد.
۳- نوار زیرین:
نوار پوشش زیرین مطابق با استانداردهای
• IPS-M-TP-300
• AWWWA C203
• EN 10300
عرضه میگردد.
۴- نوار رویی:
نوار پوشش خارجی مطابق با استانداردهای
• IPS-M-TP-۳۰۶
• AWWWA C۲۰۳
• EN ۱۰۳۰۰
عرضه میگردد.
۳-۱-۲- پوشش بیتوسیل- پوشش لوله بیتوسیل تقویت شده:
۱- پرایمر (Primer):
2-قیر اصلاح شده با مواد پلیمری:
۳-نوار رویی:
۳-۱-۳- پوشش ۳لایه پلیاتیلن:
مطابق با استانداردهای
• IGS-E-TP-010-1
• IGS-E-TP-010-2
• IGS-C-TP-010-Amnd2
• DIN 30670
• IPS-G-TP-335
اجرا میگردند.